پترولوژی بازالت های دونین در منطقه پل خاوند (جنوب شرق انارک، شمال شرق اصفهان)

سنگ های آتشفشانی با ترکیب بازالت و به سن احتمالی پالئوزوئیک زیرین (دونین) در کوه عبدالحسین، واقع در منطقه پل خاوند انارک دیده می شوند. این واحد سنگی دارای ضخامتی در حدود 120 متر است. کانی های تشکیل دهنده این بازالت ها شامل کلینوپیروکسن (اوژیت)، پلاژیوکلاز (آلبیت)، فلدسپار آلکالی (سانیدین، آنورتوکلاز)، کلریت (کروندوفیلیت، حاصل از تجزیه الیوین، و کلینوکلر، کلریت های پراکنده در زمینه)، آمفیبول (هورنبلند شرماکیتی)، گارنت (اسپسارتین)، کلسیت، سریسیت و کانی اپاک (مگنتیت و ایلمنیت) هستند. همچون بسیاری از بازالت های پالئوزوئیک سرزمین ایران، در این سنگ ها تنوع بافتی و کانی شناسی چندانی دیده نمی شود، که دلیل بر عدم رخداد تفریق گسترده در ماگمای سازنده این سنگ ها است. بر اساس مطالعات ژئوشیمیایی و الگوهای ارائه شده برای محیط های تکتونیکی مختلف، این سنگ ها شبیه بازالت های تولئیتی درون صفحه ای wptb (within plate tholeiitic basalts) و بازالت های انتقالی (transitional basalts) هستند. در دیاگرام بهنجارسازی بازالت های دونین پل خاوند نسبت به کندریت همه نمونه ها از نظر عناصر نادر خاکی سبک نسبت به عناصر نادرخاکی سنگین بسیار غنی تر هستند.